श्रावण 2023 आजपासून (4 जुलै, 2023) भगवान भोलेनाथच्या उपासनेचा महान उत्सव सुरू होत आहे. यावेळेस श्रावण महिना 8 सोमवार सह 2 महिने चालणार आहे, म्हणजेच श्रावण महिना भगवान शंकराच्या उपासनेसाठी आणि भक्तीसाठी दोन महिन्यांचा असेल. यावर्षी 2023 मध्ये पवित्र श्रावण महिना 4 जुलैपासून सुरू होणार असून 31 ऑगस्टपर्यंत चालणार आहे. या दरम्यान 18 जुलै ते 16 ऑगस्ट असा आणखी एक महिना असेल. या कारणास्तव, या वर्षी श्रावण महिना 2 महिन्यांचा असेल. धार्मिक मान्यतेनुसार देवशयनी एकादशीपासून देवूतानी एकादशी पर्यंत भगवान विष्णू योगनिद्रा मध्ये असतात. अशा स्थितीत ब्रह्मांडाचे कार्य भगवान शंकराच्या हातात राहते. अधिकमासामुळे यावेळी चातुर्मास चार ऐवजी पाच महिन्यांचा असेल. भगवान शंकराला श्रावण महिना अतिशय प्रिय आहे. हिंदू कॅलेंडर नुसार, श्रावण हा पाचवा महिना आहे.
 |
| श्रावण 2023 |
• श्रावण महिन्यातील काही महत्वाच्या तारखा -
यंदाच्या अधिकमासामुळे श्रावण महिना 58 दिवस चालणार आहे. श्रावण महिना सुरू झाला की अनेक उपवास आणि सणही सुरू होतात. श्रावण महिना 4 जुलैपासून सुरू होणार असून 31 ऑगस्टपर्यंत चालणार आहे. यावेळी अनेक सण साजरे केले जातील. 6 जुलैला संकष्टी चतुर्थी, 13 जुलैला कामिका एकादशी, 15 जुलैला मासिक शिवरात्री, 17 जुलैला श्रावण महिन्याची अमावस्या, 19 ऑगस्टला हरियाली तीज, 21 ऑगस्टला नागपंचमी, 30 ऑगस्टला रक्षाबंधन साजरी केली जाणार आहे.
• श्रावण महिन्याचे महत्व -
आषाढ संपताच, श्रावण महिन्यातील कृष्ण पक्षातील प्रतिपदेपासून पवित्र श्रावण महिना सुरू होतो. या महिन्याला श्रावण असेही म्हणतात. श्रावण महिना हा भगवान शंकराचा सर्वात आवडता महिना आहे. भोले भंडारी यांच्या श्रावण महिन्यावर प्रेम असण्यामागे एक कथा आहे, खरे तर श्रावण महिन्यातच पार्वतीने भगवान शिवला आपला पती म्हणून मिळवण्यासाठी कठोर तपश्चर्या केली होती, त्यामुळे भगवान शिव प्रसन्न झाले आणि त्यांनी पार्वतीला आपली पत्नी म्हणून स्वीकारले. शिवलिंगाच्या जलाभिषेक आणि रुद्राभिषेकाला श्रावण महिन्यात विशेष महत्त्व आहे. संपूर्ण श्रावण महिन्यात दररोज भगवान शंकराची आराधना केल्याने तुमच्या सर्व मनोकामना लवकर पूर्ण होतात. श्रावण महिन्यात सोमवार व्रत, मासिक शिवरात्री आणि कंवर यात्रेला विशेष महत्त्व आहे.
• श्रावण सोमवार व्रताचे महत्व -
यावेळी श्रावण महिना 58 दिवस चालणार आहे. त्यामुळे श्रावण महिन्यात एकूण 8 सोमवार उपवास केले जाणार आहेत. श्रावण महिना हा भगवान शिवशंकराच्या पूजेसाठी सर्वोत्तम महिना मानला जातो कारण असे मानले जाते की श्रावण महिन्यात भगवान शिव प्रसन्न होतात आणि सर्व मनोकामना पूर्ण करतात. श्रावण महिन्यात भगवान शिव आणि माता पार्वतीची रोज पूजा केली जाते, पण श्रावण महिन्यातील सोमवारचा उपवास खूप खास असतो. शास्त्रात सोमवार हा भगवान शिवाला समर्पित आहे. यासाठी श्रावण सोमवार महत्त्वाचा आहे.
धार्मिक मान्यतांनुसार, श्रावण महिन्यात माता पार्वतीने भगवान शिव ला पती म्हणून प्राप्त करण्यासाठी कठोर तपश्चर्या केली. माता पार्वतीच्या कठोर तपश्चर्येने प्रसन्न होऊन भगवान शिव ने माता पार्वतीला पत्नी म्हणून स्वीकारले. अशा प्रकारे माता पार्वतीचा विवाह भगवान शंकराशी झाला. अशा स्थितीत श्रावण महिना हा भगवान शिव आणि माता पार्वती या दोघांचाही आवडता महिना होता. या कारणास्तव, श्रावण महिन्यात येणारा प्रत्येक सोमवार खूप महत्वाचा आहे. श्रावण महिना आणि त्यात येणारा सोमवारचा व्रत विवाहित महिला आणि अविवाहित मुलींसाठी खूप खास असतो. श्रावण सोमवार रोजी विवाहित स्त्रिया दिवसभर उपवास करतात आणि भगवान शिव आणि माता पार्वतीची प्रार्थना करतात आणि त्यांच्या पतीच्या दीर्घायुष्यासाठी आणि आनंदासाठी प्रार्थना करतात. दुसरीकडे, श्रावण सोमवारी उपवास करताना, अविवाहित मुली भगवान शंकराची पूजा करतात आणि स्वतःसाठी योग्य वराची इच्छा करतात.
• श्रावण मध्ये शिवशंकराची पूजा कशी करावी?
धार्मिक मान्यतेनुसार, भोलेभंडारीची पूजा आणि श्रावण महिन्यात मंत्रोच्चार केल्याने भगवान शंकर प्रसन्न होतात. श्रावण महिन्यात सकाळी लवकर उठून आंघोळ करून स्वच्छ कपडे घालावेत. यानंतर तुमच्या घराजवळ असलेल्या शिवमंदिरात जाऊन भगवान शिवाला गंगेचे पाणी, शुद्ध पाणी, दूध, दही, मध आणि उसाच्या रसाने अभिषेक करा. भोलेनाथला अभिषेक करताना ओम नमः शिवाय मंत्राचा सतत जप करत राहा. त्यानंतर शिवलिंगावर बेलपत्र, भांग, धतुरा आणि शमीपत्र इत्यादी अर्पण करा. फळे आणि फुले अर्पण केल्यानंतर शिव चालीसा पाठ करा आणि शिव आरती करा. दुसरीकडे, विवाहित स्त्रिया येत्या श्रावण महिन्याच्या सोमवारी व्रत ठेवतात आणि माता पार्वतीला सोळा अलंकार अर्पण करून आपल्या पती आणि कुटुंबाच्या दीर्घायुष्य आणि सुख-समृद्धीची कामना करतात.
• यावेळी श्रावण दोन महिन्यांचा का?
या वर्षी श्रावण महिना 2 महिने चालणार आहे, म्हणजेच शिवपूजा आणि उपासनेचा कालावधी श्रावणमध्ये 58 दिवस चालणार आहे. वास्तविक, श्रावण महिन्यात अतिरिक्त मास असल्याने श्रावण महिना एक ऐवजी दोन महिन्यांचा असेल. तब्बल 19 वर्षांनंतर पुन्हा हा योगायोग श्रावण महिन्यात अधिकमास येणार आहे. या वेळी सावन महिन्यात 8 सोमवार व्रत पाळले जाणार आहेत. पहिला सोमवारचा उपवास 10 जुलै रोजी होणार आहे.
हिंदू पंचांग ही सौरमास आणि चांद्रमासाच्या आधारे मोजण्याची परंपरा आहे. वैदिक शास्त्रानुसार चंद्र महिना 354 दिवसांचा असतो आणि सौर महिना 365 दिवसांचा असतो. अशा प्रकारे या दोघांमध्ये 11 दिवसांचा फरक आहे. दर ३ वर्षात हा फरक 33 दिवसांचा होतो. या 33 दिवसांना अधिकमास म्हणतात. अशाप्रकारे या वेळी श्रावण महिन्यात अतिरिक्त मास असल्याने दोन महिने श्रावण येणार आहेत. भगवान शिवाच्या उपासनेचा विशेष महिना सावन हा 4 जुलैपासून सुरू होत असून 18 जुलै ते 16 ऑगस्ट या कालावधीत तो अधिकाधिक असेल. यानंतर, श्रावणचा उर्वरित महिना सुरू होईल जो 31 ऑगस्टपर्यंत चालेल.
• श्रावण 2023 तारीख आणि शुभ वेळ -
हिंदू कॅलेंडरनुसार, श्रावण महिन्याच्या कृष्ण पक्षातील प्रतिपदेला दरवर्षी श्रावण महिना सुरू होतो. या वर्षी श्रावण प्रतिपदा तिथी 3 जुलैला संध्याकाळी 5:09 वाजल्यापासून सुरू होईल आणि 4 जुलै रोजी दुपारी 1:39 वाजता समाप्त होईल. उदय तिथीच्या निमित्ताने 4 जुलैपासून श्रावण महिना सुरू होईल. 4 जुलै रोजी सकाळी 11.57 ते 12.53 पर्यंत अभिजीत मुहूर्त असेल, अशा स्थितीत यावेळी भगवान शंकराची पूजा फलदायी ठरेल. याशिवाय श्रावण महिन्याची सुरुवात अत्यंत शुभ योग इंद्र योगात होणार आहे. या योगात पूजा करणे खूप शुभ आहे.
• श्रावण महिन्यात शिवलिंगावर काय अर्पण करावे आणि काय करू नये?
श्रावण महिना भगवान शिव च्या उपासनेसाठी समर्पित आहे. शिवमंदिरात श्रावण महिन्यात भाविकांची मोठी गर्दी होते. शिवजींना प्रसन्न करण्यासाठी श्रावण महिन्यात पाणी, बेलाची पाने, अंजीराची फुले, धतुरा, भांग, चंदन, मध, भस्म आणि पवित्र धागा अर्पण करा. तर दुसरीकडे शिवपुराणानुसार काही वस्तू भगवान शंकराला अर्पण करू नयेत. भगवान शंकराच्या पूजेमध्ये केतकीची फुले, तुळशीची डाळ, हळद, शंख पाणी, सिंदूर, कुंकुम, नारळ आणि तुटलेला तांदूळ कधीही अर्पण करू नये.
Tags:
श्रावण
श्रावण महिन्याचे महत्व
श्रावण सोमवार 2023
shravan month 2023
Shravan mahina 2023
shravan Maas 2023
0 टिप्पण्या